Wat kan je Zelf doen

Er bestaat niet zoiets als de beste manier om te rouwen. Doe wat voor jou passend is.

Zorg goed voor jezelf

Rouwen vraagt vaak veel energie. Zorg daarom zo goed mogelijk voor jezelf. Wat zijn jouw hulpbronnen? Hoe heb jij je eerder staande gehouden in moeilijke situaties? Wat helpt je om je weer wat sterker te voelen? Denk bijvoorbeeld aan de natuur, muziek, sporten, mindfulness, kunst of familie en vrienden om je heen. Het gaat er misschien wel om, om opnieuw van jezelf te leren houden.

Vraag hulp

We willen allemaal gehoord en gezien worden door de mensen om ons heen. Na een groot verlies nog meer dan normaal. Juist in deze kwetsbare tijd wil je vaak dat mensen om je heen naar je luisteren, dat je jouw verhaal keer op keer mag vertellen. Dat mensen om je heen er voor je zijn, ook al kunnen ze de pijn van het verlies niet wegnemen. Durf anderen te vragen om bij je te zijn, of je te helpen met praktische dingen.

Lotgenoten

Het kan helpen om ervaringen te delen met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Dit kan op verschillende manieren. Een paar suggesties:

• www.pratenoververlies.nl. Op deze site kun je alle avonden per week anoniem chatten met een (ervarings-)deskundige vrijwilliger over het verlies van een dierbare.

• www.oudersvanjongehelden.nl voor ouders van kinderen en jongeren die te maken krijgen met de dood of scheiding. Op www.voorjongehelden.nl zijn tips voor kinderen zelf te vinden.

• www.troostvoortranen.nl een online portaal over verlies & rouw en leven & dood van en voor jongeren uit verschillende culturen.

• Rouwgroepen. Regelmatig zijn er gespreksgroepen voor mensen die een dierbare zijn verloren. Soms algemeen, soms voor specifieke groepen, zoals bij partnerverlies of voor ouders waarvan een kind is overleden.

Boeken met ervaringsverhalen van lotgenoten.

Er verschijnen steeds meer artikelen en boeken met ervaringsverhalen. Een paar titels van boeken die mij bijzonder raakten:

• Zien in het donker, Babet Te Winkel - een nieuwe taal voor rouw n.a.v. het verlies van haar moeder toen zij begin 20 was

• Tranen van liefde, Tim Overdiek – dagboek van een weduwnaar met jonge kinderen

• De dood legt liefde bloot, Marijtje van der Horst– over partnerverlies

• Paniekspinnen, Bibian Harmsen – bundeling columns over terminale kanker

Informatie over verlies en rouw

Als je behoefte hebt om te begrijpen wat er nu allemaal gebeurt bij zo’n ingrijpend verlies, zijn dit een paar toegankelijke sites en titels van boeken waar je veel achtergrondinformatie kunt vinden:

Websites

• http://www.rietfiddelaers.nl Expertisecentrum Omgaan met Verlies van Riet Fiddelaers-Jaspers

• www.steunbijverlies.nl met veel informatie en links over verlies en rouw

• www.daanwesterink.nl met veel informatie en filmpjes over rouw. Kijktip: het filmpje 'Wat is rouw - Daan bij Charles Groenhuijsen'

Boeken over rouw en verlies

• Jong verlies, Riet Fiddelaers-Jaspers – heel toegankelijk boek over de betekenis van verlies voor kinderen.

• Verlaat verdriet, Mieke Ankersmid - voor mannen en vrouwen die op jonge leeftijd één of beide ouders hebben verloren.

• Verder zonder jou, Daan Westerink - over jongeren en jong volwassenen in rouw

• Helpen bij verlies en verdriet, Manu Keirse - een gids voor wie rouwt of een dierbare wil bijstaan in zijn of haar verdriet

• Het is oké om je niet oké te voelen, Megan Devine - een heel mooi boek over wat rouw is en hoe daar mee te leven

• Verbroken Contact tussen ouder en kind, Anita Drost - zeer indringend boek over wat er
  speelt in de aanloop naar, tijdens en na een breuk tussen ouders en volwassen kinderen